- بحث (Discussion ) :
بحث یکی از اساسی ترین اجزای مقاله پژوهشی می باشد که نگارش آن بر قوه ادراک و استنباط نویسنده استوار است. در این قسمت باید سعی کنید ذهن مخاطب را در مسیری به جریان اندازید که از موضوعات اختصاصی (یافته های خود) آرام آرام به سوی موضوعات عمومی (یافته های قبلی و پذیرفته شده) حرکت کند. بنابراین بحث با بیان یافته های اصلی پژوهش آغاز و ضمن بیان یافته های قبلی که در مقدمه نیز به آنها اشاره شده، به ارتباط آنها با نتایج فعلی می پردازد و نقاط ضعف و قوت آنها را مورد قضاوت قرار می دهد.
گاهی اوقات بدلیل آنکه نتایج به خودی خود گویا هستند، نویسندگان با این مشکل مواجه می شوند که در قسمت بحث چه چیز جدیدی بر مطلب بیافزایند. باید توجه داشت که در قسمت یافته ها، صرفاً نتایج پژوهش که از درون محاسبات آماری استخراج گردیده است بیان می گردند که عمدتاً شامل یک سری عدد و رقم و عبارات منتج از تحلیلهای آماری است. اما در بحث، این نتایج مورد تفسیر و شرح قرار گرفته، بعد مفهومی و معنایی می یابد و در عین حال در کنار یافته های قبلی مورد مقایسه قرار می گیرد. در واقع در قسمت یافته ها، صرفاً نتایج به نمایش در می آید و معانی و مضامین آنها در بخش بحث ارائه می گردد.
قسمت بحث معمولاً از طولانی ترین قسمتهای مقاله است و نویسنده به شرط آنکه از مسیر منحرف نشود محدودیت حجمی ندارد.
رعایت چند نکته در این قسمت ضروری است:
1- از گفتن اینکه مطالعه شما اولین پژوهشی است که به این نتیجه دست یافته خودداری کنید. در غیر اینصورت بهانة محکمی به دست داوران داده اید تا از مقاله شما خرده بگیرند.
2- نباید برای آنکه مقاله خود را بزرگ و عالی جلوه دهید، شواهد یا مدارک خوب و قدرتمند گذشته را حذف کنید.
3- از این ادعا که بر اساس پژوهش شما و پیشنهادهائی که ارائه کرده اید فواید اقتصادی بزرگی عاید خواهد شد پرهیز نمایید مگر آنکه توانسته باشید با جمع آوری داده های دقیق مالی و تجزیه و تحلیل صحیح این ادعا را ثابت کنید.
4- روش تحقیق مبتنی بر انجام یکسری مشاهدات و یا آزمایشهاست که لزوماً خالی از نقص نیستند. بنابراین در پایان بحث نگویید فرضیات به اثبات رسیده یا نرسیده یا فرضیات ما صحیح و یا غلط بود، استفاده از کلماتی همچون "یافته ها حاکی از آن است که .."یا "داده ها از این فرضیه حمایت می کنند که..." مناسب تر است.
5- مفاهیم را بیش از آنچه مورد نیاز است و ضرورت دارد توضیح ندهید. این کار خستگی خواننده را در پی دارد.
6- نباید با طرح مسائل حاشیه ای، بحث را دستاویزی برای اثبات علمی بودن پژوهش خود قرار دهید.
7- نتایج غیر قابل انتظار و استثنایی را مخفی نکنید.
8- در بحث به نتایج حاصله رجوع کنید، آنها را شرح دهید و تفسیر کنید اما از تکرار و بازنویسی آنها خودداری کنید.
- نتیجه گیری:
ذکر مزیتهای حاصل از پژوهش و کاربردهای تئوری و عملی آن از تأثیرگذارترین بخشهای بحث است که به عنوان نتیجه گیری در پایان آن (معمولاً پاراگراف آخر) ارائه می شود. می توان با در نظر گرفتن بخش جداگانه ای با عنوان نتیجه گیری پیام نهائی مقاله را در این قسمت بیان نمود. ارائه نظریه و پاسخ به سوال تحقیق دو موضوع مهمی هستند که در اینجا مطرح می گردند. همواره به خاطر داشته باشید که بحث و نتیجه گیری باید در محدوده یافته های پژوهشی شما باشد نه اینکه به چیزی فراتر از آن بپردازد. اینکار تنها ذهن خواننده را مشوش می کند و نهایتاً نتیجه قانع کننده ای به دست وی نخواهد داد. خوانندگان مقالات علمی دنبال نتیجه گیریهای محکم، استوار و تأیید شده با واقعیت می گردند لذا نتیجه گیری باید واضح بیان گردد با این حال در تفسیر نتایج نیز نباید راه افراط را در پیش گرفت. باید خواننده را تا حدی آزاد بگذارید تا خود به سازماندهی ذهنی مفاهیم بپردازد.پس :
- چکیده:
بخش چکیده در واقع به مثابه مینیاتوری از مقاله می باشد در این بخش شما عصاره مطالعه خود را با تأکید بر جنبه های مهم و جدید آن بیان می کنید . در نظر داشته باشید طیف افرادی که به چکیده مقاله شما دسترسی دارند بسیار وسیعتر از افرادی است که به متن کامل مقاله دسترسی می یابند. اکثر خوانندگان معمولاً پس از مطالعه چکیده در مورد تهیه و مطالعه متن کامل مقاله یا ارجاع به آن تصمیم گیری می کنند. در واقع پس از عنوان، مقام دوم از لحاظ اهمیت چکیده است. از این رو نگارش این بخش از مقاله دقت ویژه ای را می طلبد.
چه نکاتی باید در نگارش چکیده رعایت شود؟
1- معمولاً در نگارش چکیده افعال مجهول و زمان گذشته به کار برده می شود با این حال در بعضی جملات ممکن است از افعال معلوم و زمان حال نیز استفاده شود.
2- چکیده باید فقط حاوی متن و فاقد هرگونه جدول، شکل یا مرجع باشد.
3- با توجه به اینکه خوانندگان، چکیده را قبل از متن کامل مقاله مطالعه می کنند،سعی کنید چکیده را قدری ساده تر از خود مقاله بنویسید.
5- ترجیحاً از کلمات مخفف در چکیده استفاده نکنید.
6- از لحاظ ترتیب نگارش قاعدتاً چکیده باید آخرین بخشی از مقاله باشد که نوشته می شود زیرا چکیده، خلاصه مقاله است.
7- در نگارش چکیده به خصوص در بخش یافته ها از ترکیب متعادلی از اعداد و کلمات استفاده کنید.
8- چکیده شما باید دقیقاً منعکس کننده محتویات مقاله باشد به عبارت دیگر نباید هیچ تضادی بین متن مقاله و چکیده وجود داشته باشد.
مقالات علمی چگونه تنظیم می گردند؟
مقدمه:
امروزه نوشتن مقاله های علمی، یکی از راههای برقراری ارتباط بین محققان، دانش پژوهان و دانشجویان می باشد. برای نوشتن یک مقاله مطلوب، قبل از هر چیز، باید به شیوه نگارش مقالات توجه نمود. آشنا بودن با اصول اولیه نگارش، از مهمترین مراحل نوشتن یک مقاله خوب است؛ در اینجا هدف ما از نوشتن این مطلب ، آشنا شدن مخاطبان و دانش پژوهان عزیز با ویژگیهای یک مقاله خوب، و نیز بیان مواردی است که بی توجهی به آنها باعث زیر سؤال رفتن اعتبار علمی نویسنده و نوشته می گردد.
مقاله چیست؟
در فرهنگ لغات فارسی " مقال " به معنی سخن گفتن، گفتگو و گفتار می باشد. و " مقاله " به معنی سخن گفتن، گفتار، سخن، یک قطعه یا یک فصل از یک کتاب و یک مطلب که تحت عنوان معینی نوشته شده باشد،تعریف شده است، و هردو از ریشه قول به معنی گفتن، سخن گفتن، گفتار، سخن و کلام گرفته شده است.(عمید،1371)
در این راستا " مقاله " مطالب مکتوبی را شامل می شود که با هدف و موضوعی خاص در زمینه های علمی، سیاسی،ادبی، فرهنگی و... تدوین و تألیف شده است و از طریق یکی از رسانه ها با مخاطب ارتباط برقرار می کند.
در انگلیسی به " مقاله " Articleیا Paperگفته می شود.
ضرورت نوشتن مقاله :
با افزایش سرعت تولید علم در جهان، لزوم وجود منابعی مفید، جامع و کارآمد برای دسترسی سریع و آسان افراد به آخرین دستاوردهای علمی-پژوهشی، ضروری به نظر می رسد. محققان و پژوهشگران نتایج مطالعات خود، و نیز آراء و عقاید خویش را در زمینه های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، ادبی، علوم پایه، فنی و مهندسی و ... در قالب مقالات علمی، در اختیار دیگر محققان قرار می دهند. بدون تردید یکی از بهترین روشهای انتقال علم و تبادل اطلاعات، نگارش و تألیف مقالات علمی می باشد.افزایش سرعت تولید علم همچنین باعث شده است که بسیاری از مجلات معتبر جهان به صورت هفتگی منتشر گردند. در دهه گذشته حتی این مجلات سنتی نیز نتوانستند پا به پای سرعت تولید علم پیش بروند ، لذا با انتشار الکترونیکی مجله، همراه یا بدون انتشار سنتی آن، سعی نمودند خود را ارتقاء ببخشند.امروزه یکی از معتبرترین شاخص ها برای ارزیابی یک محقق، تعداد مقالات معتبر علمی می باشد. در این راستا آشنا بودن با اصول نگارش علمی، یکی از مهمترین ابزارهای موفقیت دانش پژوهان و دانشجویان در ارائه مقالات می باشد.