- چکیده:
بخش چکیده در واقع به مثابه مینیاتوری از مقاله می باشد در این بخش شما عصاره مطالعه خود را با تأکید بر جنبه های مهم و جدید آن بیان می کنید . در نظر داشته باشید طیف افرادی که به چکیده مقاله شما دسترسی دارند بسیار وسیعتر از افرادی است که به متن کامل مقاله دسترسی می یابند. اکثر خوانندگان معمولاً پس از مطالعه چکیده در مورد تهیه و مطالعه متن کامل مقاله یا ارجاع به آن تصمیم گیری می کنند. در واقع پس از عنوان، مقام دوم از لحاظ اهمیت چکیده است. از این رو نگارش این بخش از مقاله دقت ویژه ای را می طلبد.
چه نکاتی باید در نگارش چکیده رعایت شود؟
1- معمولاً در نگارش چکیده افعال مجهول و زمان گذشته به کار برده می شود با این حال در بعضی جملات ممکن است از افعال معلوم و زمان حال نیز استفاده شود.
2- چکیده باید فقط حاوی متن و فاقد هرگونه جدول، شکل یا مرجع باشد.
3- با توجه به اینکه خوانندگان، چکیده را قبل از متن کامل مقاله مطالعه می کنند،سعی کنید چکیده را قدری ساده تر از خود مقاله بنویسید.
5- ترجیحاً از کلمات مخفف در چکیده استفاده نکنید.
6- از لحاظ ترتیب نگارش قاعدتاً چکیده باید آخرین بخشی از مقاله باشد که نوشته می شود زیرا چکیده، خلاصه مقاله است.
7- در نگارش چکیده به خصوص در بخش یافته ها از ترکیب متعادلی از اعداد و کلمات استفاده کنید.
8- چکیده شما باید دقیقاً منعکس کننده محتویات مقاله باشد به عبارت دیگر نباید هیچ تضادی بین متن مقاله و چکیده وجود داشته باشد.
- واژگان کلیدی:
معمولاً در پایان چکیده، 3 تا 10 واژه یا عبارت کلیدی کوتاه در ارتباط با موضوع اصلی مقاله ذکر می شود. این واژه ها لازم است تا حد ممکن از لیست اصطلاحات آن رشته خاص انتخاب شوند.
مقدمه:
مقدمه در حکم نقشه راه کل مقاله می باشد. هدف اصلی از بیان مقدمه پاسخ به این پرسش است که چرا پژوهش انجام شده است؟
به طور کلی ساختار مقدمه از توالی زیر پیروی می کند:
1) ارائه زمینه و دیدگاه درباره موضوع و اهمیت آن
2) مروری کوتاه بر متون علمی موجود
3) بیان منطق منجر به انجام پژوهش
4) بیان هدف مطالعه
اولین خط مقدمه را می توان مهم ترین بخش آن در نظر گرفت چرا که محور آن ایجاد انگیزه در خواننده از طریق تبیین اهمیت و گستردگی موضوع مطالعه است. در جمله اول مقدمه معمولاً موضوع اصلی مطالعه معرفی می شود.
از جملات اشخاص معروف نیز می توان با احتیاط فراوان استفاده کرد اما باید توجه داشت که تکرار چنین جملاتی به هیچ وجه برای یک مقاله علمی مناسب نیست. پاراگراف های بعدی به بررسی متون و ذکر هدف مطالعه اختصاص دارد در واقع نویسنده باید روشن سازد که مطالعه وی به مطالعات قبلی چه مطالب جدیدی می افزاید؟
لازم است نویسنده در مقدمه به خوبی تأکید نماید که چگونه فرضیه را تهیه کرده است به عبارت بهتر کاستی های مطالعات قبلی چه بوده و مطالعه حاضر چگونه می تواند پاسخگوی پرسش هائی باشد که هنوز به جواب نرسیده است. چه انگیزه ای باعث مطالعه شده و به بیان دیگر این پژوهش در پی چیست؟ در این راستا باید به خوبی ارتباط مطالعات قبلی با تحقیق خود را روشن کنید. چرا که توجه نداشتن به این نکته از شایعترین مشکلات موجود در مقدمه است.
به هنگام مقایسه مطالعات قبلی از وارد آوردن انتقادات شدید به مطالعات دیگران و حمله کردن با خشونت بپرهیزید، همچنین از لغات دارای بار منفی نظیر مشکل و ضعف برای انتقاد از مطالعات دیگران استفاده نکنید.
مهم ترین اشکالات شایع در نوشتن مقدمه:
شایع ترین مشکلات در نوشتن مقدمه عبارتند از:
1- عدم بیان هدف از انجام مطالعه که موجب سردرگمی خواننده می شود.
2- عدم اشاره به مراجع مرتبط که از اعتبار مطالعه می کاهد.
3- شرح تحقیقاتی که ارتباط دوری با مطالعه فعلی دارند و موجب خستگی خواننده می شود.
4- عدم توضیح ساختار تئوریک کلی مطالعه که مخاطب را در خواندن سایر قسمتهای مقاله فاقد دیدگاه نگه می دارد.
5- انتقاد شدید از مطالعات دیگران، که سبب موضع گیری افراد یا ارگانها و سازمانها می شود.
6- بیان نکردن ارتباط مطالعات قبلی با تحقیق حاضر، که موجب می گردد هدف از نوشتن مقاله روشن نباشد.
چند نکته مهم در مورد نگارش مقدمه:
1- هرگز در مقدمه به نتایج حاصل از مطالعه اشاره نکنید.
2- تا حد امکان از افعال معلوم استفاده کنید.
3- از به کار بردن ضمیر اول شخص (مفرد و جمع) پرهیز کنید.
4- به هنگام نوشتن مقدمه آنجا که از موضوعی پذیرفته و اثبات شده سخن به میان می آورید از زمان حال ساده و آنجا که به پژوهشها و مطالعات قبلی اشاره می کنید از زمان گذشته استفاده کنید.
4- چنانچه خواستید عبارتی را عیناً از دیگران نقل کنید آن را داخل گیومه قرار دهید.
5- تا حد ممکن از مخفف های نادر و بعضاً نامأنوس استفاده نکنید هیچ چیز نمی تواند سریعتر از علایم اختصاری بی معنی یا اشاره به آنچه که مخاطب نمی داند او را از خواندن مقاله منصرف نماید.
5- از تکرار فراوان واژگان کلیدی پرهیز کنید زیرا به زیبایی مقدمه لطمه می زند.
6) همواره به همخوانی عنوان مقاله و مسائل خاص مورد مطالعه توجه کنید و در گیرودار تحریر مقاله از این نکته مهم غافل نمانید.
- یافته ها (Results ):
بخش یافته ها پاسخ اختصاصی به پرسش های پژوهشی و اهدافی را که در بخش مقدمه مطرح گردیده فراهم می نماید. این پاسخ ها بعضاً مطابق انتظار ما هستند ولی اگر مخالف با ایده اولیه ما نیز باشند باید آنها را گزارش نماییم. معمولاً این بخش حاوی تفسیر اطلاعات یا جملاتی که نیازمند ذکر منابع باشند نیست. بخش یافته ها ترکیبی از متون (روایت مطلب)، جدولها (خلاصه ساختن شواهد) شکلها (برجسته ساختن یافته ها ی مهم) و آمارها می باشد.
دو توصیه کلی در نگارش یافته ها باید به طور ویژه مورد توجه قرار گیرد:اولاً تا آنجا که ممکن است این بخش را کوتاه و غیر متراکم بنویسید خوانندگان باید قادر باشند مطالب مهم مورد نظر شما را شناسایی کنند. تنها نتایجی را گزارش کنید که مرتبط با پرسش و فرضیه مطرح شده در بخش مقدمه باشد.ثانیاً ارائه یافته ها را سازماندهی نمایید. متن را به گونه ای طراحی کنید که انگار داستانی را برای خواننده می گوئید. از ابتدا تا انتها ترتیب زمانی و توالی منطقی را رعایت نمایید و با ترکیبی از متن، جدول و شکل خوانندگان را در طول این داستان هدایت کنید.
مواردی را که باید در نوشتن نتایج حاصل از تحقیق در مقاله به آنها توجه نمود به طور خلاصه مطرح می نمائیم:
- از تفسیر اطلاعات و تحلیل نتایج در این بخش خودداری نمایید.
- نتایج حاصل از تحقیق را در قالب جدول، نمودار و متن بیان کنید.
- زمان و توالی منطقی بحث را رعایت کنید و از پراکنده نویسی بپرهیزید.